خارخسک

خارخَسَک یک گیاه بوته‌ای است.

میوه ی خارخسک چهار بخشی و نرم است اما خارهای تیزی دارد.

خارخسک در آب و هوای گرم و حتی در کویرها دیده می‌شود.

خارخاسک گیاهى است علفى، یك ساله، داراى ساقه هاى خوابیده با انشعابات گسترده بر سطح خاك و پوشیده از تار كه برگ و ساقه هاى جوان آن را تارهاى ظریف ابریشمى مى پوشاند. برگ هاى آن متقابل غالباً نامساوى و مركب از برگچه هاى كوچك و ریزى است كه به تعداد ۶-۳ زوج در طرفین دمبرگ اصلى جاى دارند. گل ها زرد كوچك و منفرد هستند. میوه آن شیزوكارپ ناشكوفا كه در موقع رسیدن قسمت هاى پنجگانه آن از هم جدا و پراكنده مى شوند.هر یك از این قسمت هاى پنج گانه در سطح بیرونى خاردار است. قسمت هاى مورد استفاده این گیاه، میوه، دانه، برگ، ریشه و گاهى كلیه اعضاى گیاه است ولى بیش از همه میوه آن مورد استفاده قرار مى گیرد. رنگ میوه هاى آن سبز مایل به زرد، بدون بو و با طعم مشخص است.

میوه هاى این گیاه را در اواخر تابستان و اوایل پاییز جمع آورى مى نمایند. این گیاه پراكندگى وسیعى در نواحى مختلف كره زمین دارد. به طورى كه مى توان آن را در غالب نواحى دنیا مشاهده كرد. تركیبات شیمیایى گیاه خارخاسك شامل رزین، تاش، روغن ثابت، آلكالوئید، پلى فنل ها و مواد معدنى شامل كلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، گوگرد، ازت و كلر است. پنج نوع ماده گلیكوزیدى نیز دارد كه همه آنها داراى گلوكز است و علاوه بر گلوكز قندهاى رامنوز، آرابینوز را هم شامل مى شود. خارخاسك به عنوان مدر، دفع كننده سنگ هاى مجارى ادرارى و تقویت كننده قواى جنسى به كار مى رود. در طب گذشته براى خارخاسك اثر مدر و دفع كننده سنگ هاى مجارى ادرارى و تقویت كننده قواى جنسى قائل بوده و از آن به عنوان درمان كننده عفونت و التهاب لثه استفاده مى شده است. از فرآورده هاى موجود در بازار مى توان قطره پروستاتان، قطره سنكل و قطره آفرودیت را نام برد