كدو تخمه كاغذي- (Cucurbita pepo,var.styriaca) گياهي علفي-ومتعلق به تيره كدوئيان (cucurbitaceae) :
اعجاز گياهان دارويي از روزگاران كهن در ميان بشر طرف توجه بسيار بوده است و انسان در طول تاريخ موفق به كشف اثرات معجزه آساي گياهان داروئي دردرمان بيماري هاي مختلف شده است. ليكن با توجه به اثرات سريع داروهاي شيميائي همه آن تجربيات بتدريج به بوته فراموشي سپرده شد. خوشبختانه اين بي توجهي به طبيعت چندان دوام نيافت و بروز اثرات ناخواسته و عوارض جانبي داروهاي شيميايي و بعضا" مقاومت عوامل بيماري زا ، استفاده از گياهان داروئي، آن هم بصورت محصولات داروئي با مقدار ماده موثره مشخص و قابل كنترل شده و عاري از هرگونه آلودگي ميكروبي مجددا" رواج يافته و نگرشي جديد نسبت به اين ذخاير طبيعي شكل گرفت.
در اين ميان گياه كدوي تخم كاغذي از جمله گياهاني است كه از ديرباز مورد توجه بشربوده است. اگرچه كه از دير باز مصارف خوراكي آن مرسوم بوده است اما بعدها به اثرات دارويي آن پي برده شد.اولين بار درسالهاي بين 1936-1863 از دانه هاي اين گياه به عنوان يك داروي رسمي در درمان انـگل هاي رودهاي (كرمهاي نواري و كرمهاي گرد)(USP ) استفاده گرديد
بعدها با پيشرفت علم پزشكي و شناخت بيشتر اثرات درماني اين گياه پزشكان نخست در درمان مشكلات دستگاه ادراري شب ادراري در كودكان التهابات وسنگ هاي مثانه از اين گياه مدد جستند.
سرانجام در دهه اخير با شناسايي اثرات درماني اين گياه در درمان هيپرپلازي خوش خيم پروستات (Benign Prostatic Hyperplasix-BPH) ، اهميت و لزوم تحقيق و بررسي پيرامون اين گياه بيش از پيش آشكار گرديد و در اين راستا كشورهاي مختلف دنيا گامهاي بلندي را در توليد محصولات دارويي گوناگون از اين گياه برداشتند تا بدانجا كه هم اينك در كشورهايي چون آلمان و اتريش90%خط اول درمان بيماران مبتلا بهBPH با تجويز داروهايگياهي وخصوصا" اينگياه امكان پذير گشته است (6,5, ,4, 3,2و1,8).
مشخصات ظاهري گياه:
كدوي تخم كاغذي (Cucurbita pepo,var.styriaca) گياهي علفي، يك ساله ومتعلق به تيره كدوئيان (cucurbitaceae) مي باشد. محققان معتقدند كه اين گياه براثر يك جهش ژني اتفاقي به وجود آمده است. اين گياه داراي ريشهاي محكم و طويل، ساقهاي كركدار و خزنده است. برگ هاي درشت سبز
رنگ 5 لبي با دمبرگ طويل وكركدار، گلهاي نر و ماده 5 لبي مجزا به رنگ زرد و ميوهاي درشت،كروي و گوشتداراز اختصاصات اين گياه مي باشد. ميوههاي رسيده به رنگ زرد يا زرد همراه با
رگههاي سبز بوده و داخل هر ميوه بطور متوسط 400-500 عدد دانه وجود دارد. رنگ دانه ها سبز تيره يا زيتوني و بدون پوسته مي باشد. دانه هاي بدون پوسته اين گياه از اختصاصات ويژه اين گونه محسوب ميگردد.(5 ، 6، 8 )
فرآوری:
دانه ها اهمیت دارویی دارند. دانه ها دارای 40 تا 60 درصد روغن هستند که مهمترین ترکیبات روغن عبارتند از: اسید لینولئیک، ویتامین E، فیتوسترول و پرتوکلروفیل است.
خواص و کاربرد:
دانه ها بصورت گسترده علیه کرم های روده استفاده می شوند. روغن حاصل از بذور برای معالجه تورم پروستات، سوزش مجاری ادرار و معالجه بیماری تصلب شرایین کاربرد دارد. قطره پروستاتان دارویی است که از بذور این گیاه تولید شده و برای درمان بیماری های دستگاه ادرار کاربرد دارد ( این دارو در داروخانه های کشور موجود است). دانه ها و گوشت میوه دارای ویتامین ها و مواد معدنی هستند و برای تقویت بدن مفید می باشند.
روش استفاده :
قسمت مورد استفاده بذر این گیاه است که متأسفانه بسیار کمیاب است .
تخمه کدو + ریشه و اندام هوایی گزنه + میوه خارخسک + بابونه : متوقف نمودن رشد غده پروستات ، درمان تورم پروستات ، ضد التهاب ، محرک سیستم ایمنی بدن ، تسهیل جریان و خروج ادرار
عوارض جانبی :
:استفاده از این دارو در اوایل ممکن است سبب مقداری حالت تهوع شود که با ادامه درمان قطع می شود . استفاده بیش از حد باعث تحریک معده می شود .